Kentsel dönüşüm sürecinde meşrulaştırma ve Bağdat Caddesi'nin yeniden inşa süreci

Abstract

Kent kavramı, toplulukların göçebe hayatından yerleşik düzene geçişiyle birlikte ortaya çıkmaya başlamıştır. Kırsal yaşamın zamanla yerini kent kavramına bırakması, kentlerin büyüyerek gelişmesi, modernleşme ile birlikte kentleşme kavramını da beraberinde getirmiştir. Kentleşme sürecinde yaşanan dolaylı ve doğrudan olan etkiler sonucunda, kentsel dönüşüm kavramı gündeme gelmiştir. Kentsel dönüşüm kavramı, özellikle Sanayileşme ile yaşanan göçler sonucunda kentlerin yetersiz kalmasıyla ortaya çıkmış ve İkinci Dünya Savaşı sonucu kentlerin yıkılmaları ile devam etmiştir. Kentsel dönüşümün sebepleri arasında yer alan göç ve savaşların dışında, yaşanan doğal afetler de dönüşümü gerektiren nedenler olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde kentsel dönüşüm, köyden kente ait göçlerin çarpık ve kaçak yapılaşmalara neden olması ve bu alanların ıslah edilmesi ile başlamıştır. 1999 yılında yaşanan Marmara Depremi ile hızlanan kentsel dönüşüm, çıkarılan kanunlar ile yasallaştırılmıştır. Bu çalışmanın konusu, depremin kentsel dönüşümü nasıl meşrulaştırdığı bağlamında Bağdat Caddesi'nde gerçekleşen kentsel yenileme/dönüşümü incelemektir. Bu çalışmanın amacı, kentsel dönüşümün nedenlerinden biri olan deprem ile çıkarılan afet yasası ile başlayan, 1999 Marmara Depremi ile birlikte, meşrulaştırma sürecini araştırmaktadır. Ulaşılan bilgiler ışığında, Bağdat Caddesi'nin 1999 Marmara Depremi sonrasındaki yenileme/ değişim ve dönüşüm ortaya konmaktadır.