Engelsiz mekan kavramının şehir içi deniz taşıma araçlarında incelenmesi: İstanbul örneği
Abstract
Bu çalışma engelsiz mekan kavramını şehiriçi deniz taşıma araçlarında İstanbul örneği üzerinden incelemektedir. Deniz ulaşımının dünyadaki, Türkiye'deki ve İstanbul'daki önemi vurgulanmıştır. Deniz ulaşımında toplu taşıma araçlarının kullanımının önemi üzerinde durulmuş ve kullanıcı gereksinimlerini bu hizmetten yararlanmakta olan tüm bireyler için karşılayabilecek bir deniz taşıma aracı özeline doğru tasarımı etkileyen kavram altlıkları ve kapsam araştırılmıştır. Bu aşamada ulaşılabilirlik boyutları göz önünde bulundurularak kullanıcı gruplarının özel ihtiyaçları tanımlanmıştır. Çalışmada engelsiz mekan kapsamları genelden özele ölçek bütünlüğü anlamında ele alınmış ve böylece iskele çevresi, iskele iç mekanı ve deniz aracı mekanları tasarım alt başlıkları olarak belirlenmiştir. Çalışmada Türk Standardları ve ADA (American Disability Acts) Standartları kullanılmıştır. Çalışmada İstanbul'da yaşayan, deniz araçları kullanan veya kullanmak isteyip erişemeyen engelli kullanıcılara ulaşılmış ve anket uygulanmıştır. Yapılan değerlendirme sonucu kullanıcı beklenti ve yaklaşımlarının belirginleştiği kanaatine varılan yorumlara tez içerisinde yer verilmiştir. Çalışmanın İstanbul örneğinde olduğu gibi engelsiz mekan kavramı ile kolay ulaşım ağı niteliğine sahip deniz taşımacılığının kenti yaşanılır kılma önceliğine ve denizde seyretmenin yaşam kültürü ile güçlü etkileşimine katkı sağlaması beklenmektedir. Bu beklenti doğrultusunda tasarım-üretim-uygulama bütünlüğünü oluşturan ilkelerin belirlendiği standartların hazırlanması sonraki çalışmaların konusu olarak amaçlanmaktadır.
